Ramazan

Arefe günü ramazan ayının kalan son günü olması hasebiyle Ramazan ayının en kıymetli günlerindendir. Bayramın müjdecisidir. Allah dostları arefe ramazan ayının son günleri girdiği vakit, bu ay elimizden gidiyor, bu rahmet ve mağfiret ayı bitiyor diye ağlayıp üzülürlermiş. Onun için bu ayın bizden razı olarak ayrılması için iki rekat şükür namazı kılarlardı.

Yine arefe gününde fitre veremeyenler iki rekat namaz kılıp Allah'a iltica ederler.

Bu günde kabirleri (ölmüşleri) ziyaret etmek onlara Yasin ve Mülk sureleri gibi Kuran okumak, onlara hediyeler göndermek çok faziletli ibadetlerdendir.

Arefe günü kuşluk namazı, tesbih namazı ve şükür namazı kılarak ramazanın son gününü ve gecesini ihyaya çalışılmalıdır. Yine Arefe günü istiğfar, salavat, kelime-i tevhit okuyarak hususi hatimler yapmakta faziletli ibadetlerdendir. Ayrıca bin ihlası şerif okuyarak ihlas hatmi yapmak tavsiye edilen ibadetlerdendir.

Cenâb-ı Hak, bazı kıymetli şeyleri birçok hikmetler için gizlemiştir:

Kullarının bütün ibâdet ve tâatlara rağbet etmesi için rızâsını ibâdet ve tâatlarda; büyük-küçük günahlardan kaçınmaları için gadabını günahlarda; bütün isimlerine ta’zîm edilmesi için İsm-i A’zam’ı Kur’ân-ı Kerîm’de; bütün namazların muhâfazası için salât-ı vüstânın hangi namaz olduğunu; günün tamamında duâ edilmesi için cuma günündeki icâbet saatini (duânın kabul edilen vaktini); hiç kimseyi hor ve hâkir görmemek için velî kullarını; Ramazan’ın her gecesini ibâdet ve tâatla ihyâ edip daha çok sevap kazansınlar diye de Kadir Gecesi’ni gizlemiştir.

Ramazan-ı Şerif'in ilk gecesi mümkünse bir tesbih namazı kılınmalı ve hatmi enbiya yapılmalıdır. Bir de bu geceye mahsus kılınacak iki rekatlık şükür namazı vardır.

Ramazanı şerifin ilk gecesi teravih namazı da kılınır ancak teravih namazı yatsı namazından sonradır. Şükür namazı ise akşam ile yatsı arasında yani akşam namazının peşine kılınır!

Bu şükür namazı, Şaban'ın son gününü Ramazanın ilk gününe bağlayan gece,Ramazanı şerifin ilk akşamı olması itibarıyla, akşam ile yatsı arasında kılınır.

Bu iki rekatlık teşekkür namazına şöyle niyet edilir: "Ya Rabbi,Ramazan'ı şerif ile müşerref kıldığın için..."Allahü Ekber.."

Namaz içinde birinci rekatte, 1 fatiha 1 kevser (inna a'tayna)
ikinci rekatte, 1 fatiha 1 ihlası şerif (kulhü vallahü ehad) okunur.

Ramazanı Şerifin ilk gecesi öyle bir gecedir ki, Allahü Teala Ramazan-ı şerifin ilk gecesinin sabahı geceyi ibadetle geçirenlerden bağışlanmamış hiç kimse bırakmaz.

İbni Abbas'(r.a.)dan rivayet edilen Hadis'i şerif'de: Ramazan-ı şerif ayının ilk gecesi, Arşın altından bir rüzgar eser. Ona: "Mesire" denilir. Cennet ağaçlarının yaprakları ve kapılarının halkaları hareket eder.

İşitenlerin kendisinden daha güzelini işitmediği bir ses duyulur. Huriler cennetin şerefeleri üzerine çıkıp: "Allah-ü Teala'dan bizi isteyen yok mu? Bizi ona versin. "Derler. Sonra "Ya Rıdvan! (cennetin bekçisi) Bu gece hangi gecedir?" diye sorarlar. Rıdvan: "Ey Huriler! Bu gece Ramazan-ı Şerif'in ilk gecesidir. " Der.

"Ramazan ayında tuttuğumuz oruçlarımızın kabul olması için ne yapmalıyız?orucun kabul olması için hangi şartlara uymak gerekir? Orucun vacipleri nelerdir?"

Her ibadette olduğu gibi orucunda kabul olması için bazı vacip ve şartları vardır. İmam-ı Gazali hazretleri İhya-i Ulum'da orucun vaciplerini şöyle sıralamıştır:

Orucun vacibi 6'dır:
1-Ramazan ayının başında hilali gözetlemek.
2-Her gece oruca kesinlikle niyet etmek.
3-oruçlu olduğunu hatırlayarak kasten bir şey almaktan kendini men etmek. Yemekle, içmekle, buruna ilaç akıtmakla, şırınga (iğne vurmak, kan aldırmak, serum taktırmak gibi) ile oruç bozulur.
4-Cinsi münasebetten(cinsel ilşki) kendini tutmak
5-Kendi isteği ile meni getirtmekten kaçınmak(mastürbasyon yapmak)
6-Ağız dolusu kusmaktan kaçınmak.

"Teravih namazı kılarken hangi sureler okunur? Teravih namazında okunacak zammı surelerin sırası nasıldır? Namaz kılarken sureleri sırayla okumak şartmı dır?"

Teravih namazı kılarken,eğer dört rekatte bir selam veriliyorsa,yatsı namazının sünneti gibi kılınır.Zammı sure olarak en az üç ayet okumak kaydıyla istenilen namaz suresi okunabilir.

Ancak "elem tere"den aşağısı zammı sure olarak okunacaksa,en güzeli sureleri Kur'an-ı Kerimdeki yazılış sırasına göre okumaktır.Veya arada en az iki sure olmak şartıyla atlayarak da okunabilir.Ancak arada sadece bir sure atlamak veya sureleri okurken ileri sıraya göre değilde geriden okumak mekruhtur.

Teravih namazında okunacak dua'ların(surelerin) Kur'an-ı Kerimdeki sıralaması şöyledir:

1-Fiil suresi(Elemtera keyfe)

Bu durumda sağlık açısından mahzur ihtimali akla gelmektedir. En iyisi, oruç tutulmalı, özür başlayınca bırakılmalı, yenilen günleri de sonra kaza ederek borçtan kurtulma yolu tercih edilmeli, ilaç alarak zorlamaya gerek duyulmamalıdır. Çünkü 'tut' emri de dinî emirdir, âdet başlayınca 'ye' emri de.. Bu sebeple tutunca itaat etmiş de tutmayınca isyana yönelmiş olunmaz. Belki her iki halde de Rabb'imizin emrine uyulmuş, ikisinden de sevap kazanılmış olunur. Bundan dolayı bir maneviyat büyüğünün hanımlara şu hitabı düşünülmeye değer görülmüştür. Demiş ki:

İnsan aç kalmayı özler mi? Günler önceden ramazana ne kadar kaldı diyerek gün sayıyoruz. O günler gelecek diye çoluk çocuk hepimiz heyecanlıyız. Aç kalacağımız günler yazın kavurucu sıcaklarına denk gelecek olsa da hiç önemi yok. Ne Rahmanî bir şevk! Büyük bir keyifle aç kalacağız.

Ramazan ayında Rabbimiz oruç tutmamızı emrediyor: “Ey iman edenler! Oruç sizden önce gelip geçmiş ümmetlere farz kılındığı gibi size de farz kılındı. Umulur ki Allah’a karşı gelmekten sakınırsınız. (Size farz kılınan oruç) sayılı günlerdedir.” (Bakara, 183-184)

Rabbimiz emrettiği için de çekeceğimiz açlık bir yük ve mahrumiyet değil. Aksine kulluk şuuruyla mayalanan bir manevi haz. Bir yandan dünya yükünü sırtımızdan indirme hafifliği, bir yandan sabahtan akşama kadar sürekli ibadet hali içinde olmanın sevabı… Peygamber Efendimiz s.a.v. de bunu müjdelemiyor mu:

İslam’ın emrettiği bütün ibadetlerin sebep ve gayesi “takva”yı kazanmaktır. Oruç da bunlardan biridir. Oruç kavramından “takva” unsuru çıkarıldığında, elde kalan yalnızca bir aylık açlıktır. Geleneksel bir davranış olarak, ya da bir takım kişisel gerekçelerle katlanılan bir açlık.

Orucun farz kılınışını bildiren ayet şöyledir:“Ey iman edenler! Sizden önceki (ümmet)lere farz kılındığı gibi oruç, -korunasınız/takvayı elde edersiniz diye- size de farz kılındı.” (Bakara/183) Ayetin “takvayı elde edesiniz diye” şeklinde biten son kısmı, orucun gayesini bildirmektedir.

Takva, Allah’a ve O’nun buyruklarına karşı kalpteki derin hassasiyettir.

Takva sahibi olmak, Kur’an’ın hidayetinden faydalanabilmenin de şartıdır. Allah, Bakara Suresi ikinci ayette, “içinde hiç bir şüphenin bulunmadığı bu kitap, takva sahiplerini hidayete ulaştırır” buyuruyor. Anlaşılıyor ki İlahi Kitabın hidayet nurlarından faydalanmak isteyen herkes, takvayı elde etmek zorundadır. O hassasiyeti kalbinde hissedebilmenin yoluna girmekle mükelleftir.

Erzurum'un manevî dinamiklerinden Veli Velioğlu Hocaefendi, sıcak havalar nedeniyle orucun nefse zor gelme durumunu değerlendirdi. Velioğlu Hocaefendi;
"Elhamdülillah Müslüman'ım. Bundan dolayı bu ordunun en güzel askeri olmak isterim." düşüncesine sahip olan kişinin orucu seve seve tutacağını belirtti.

Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ramazan Akdemir, kalp ve tansiyon hastalarının oruç tutmalarının önünde engel bulunmadığına belirtti ve şunları kaydetti:

''Kalp ve tansiyon hastaları kesinlikle oruç tutabilir, buna engel yok ama hastaların özellikle iftarda ve sahurda bol miktarda su almalarını öneriyorum. Daha önce almakta olduğu ilaçları gündüz değil, gece almalarını öneriyoruz.''

Dr. Tolga Özyiğit, uzun süreli açlığın kalp hastaları üzerine bir takım olumsuz etkileri olduğunu belirterek, beslenmenin gün içinde kısıtlı bir zamana sıkıştırılmasının, fazla miktarda ve ağır yiyeceklerin yenmesinin ve ilaç kullanımının aksamasının bu olumsuzluklara neden olduğunu belirtti.

Oruç tutmanın ruhsal olarak yararlarının yanı sıra vücut üzerinde de fiziksel olarak olumlu etkileri vardır. Her şeyden önce sindirimsiz geçen sürede vücut kendini temizlemek, onarmak, yenilemek için zaman bulur. Bu sürecin ne anlam ifade ettiğini ve vücut üzerindeki metabolik etkilerini dikkatle düşünürsek manen ve fiziksel olarak ramazan ayını mükemmel bir şekilde değerlendirme şansını kaçırmamış oluruz.

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, Tip 2 diyabet hastasının, oruç tutarken hekiminin önerdiği sayıda gün içinde şeker ölçümünü mutlaka yapması gerektiğini belirterek, ''Kan şekeri değeri 60'ın altındaysa ya da 300'ün üzerindeyse o gün tutulan orucu bırakmak gerekiyor'' dedi.

Prof. Dr. Yıldız, tüm dünyadaki diyabetli hasta sayısının yüzde 90-95'ini oluşturan Tip 2 diyabetli kişilerin, sağlıklarını kaybetmeden oruç tutabilmeleri için dikkatli olmaları gerektiğini söyledi.

Uz. Dr. Murat Görgülü, sıcak havalarda oruç tutarken sağlıklı kalmak için önerilerde bulundu.

Bayılma riskine dikkat!

Oruç tutulan dönemde sıvı kaybına dikkat edilmezse; halsizlik, kas krampları, çarpıntı, ateş çıkması gibi bulgular oluşur, daha fazla su kayıplarında tansiyon düşmesi ve bayılma gözlenebilir. Sıvı kaybı ile birlikte direkt güneş ışığına maruz kalma olursa sıcak çarpması tablosu da gelişebilir.

Bol sıvı almak sağlıklı kalmanın ilk şartı

Özellikle sıcak havalarda sıvı tüketimi çok önemlidir, oruç tutan kişilerin iftar ve sahur yiyeceklerini hafif ve sulu yemekler olarak düzenlemesi, iftar ve sahur arası sıvı tüketimine özen göstermeleri gerekmektedir.

İşiniz yoksa sokağa çıkmayın