Ramazanda beslenme

Ramazan ayı geldi… Oruç tutmanın verdiği huzurla birlikte hep beraber kurulan ve ziyafete dönüşen iftar sofralarının o davetkâr çağrısı başladı.

Ancak bu dönemde diyabet gibi kronik hastalıkları olanların sağlıklarına daha çok dikkat etmeleri gerekiyor.

Diyabet hastalarının oruç tutması konusunda genel yasaklama ya da genel izinler yerine ‘hastaya özel’ kararlar verilmesi gerektiğinin altını çizen Hisar Intercontinental Hospital İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Halil Kutlu Erol oruç tutması riskli olan diyabet hastalarını ve Ramazan’ı nasıl geçirmeleri gerektiğini anlattı.

Dr. Tolga Özyiğit, uzun süreli açlığın kalp hastaları üzerine bir takım olumsuz etkileri olduğunu belirterek, beslenmenin gün içinde kısıtlı bir zamana sıkıştırılmasının, fazla miktarda ve ağır yiyeceklerin yenmesinin ve ilaç kullanımının aksamasının bu olumsuzluklara neden olduğunu belirtti.

Oruç tutmanın ruhsal olarak yararlarının yanı sıra vücut üzerinde de fiziksel olarak olumlu etkileri vardır. Her şeyden önce sindirimsiz geçen sürede vücut kendini temizlemek, onarmak, yenilemek için zaman bulur. Bu sürecin ne anlam ifade ettiğini ve vücut üzerindeki metabolik etkilerini dikkatle düşünürsek manen ve fiziksel olarak ramazan ayını mükemmel bir şekilde değerlendirme şansını kaçırmamış oluruz.

Ramazan ayı boyunca sağlıklı kalmak için yeterli su alımına dikkat etmek gerekiyor.

Bu yıl Ramazan yazın en sıcak ve en uzun günlerine rastladığı için oruç tutma zamanı da 16 saati aşan bir süreye denk geliyor. Bu süreçte açlıktan çok, hava sıcaklığı nedeniyle susuzluk daha zorlayıcı olacak…

Beslenme ve Diyet Uzmanı Dr. Yasemin Bradley, bu zor süreçte doğal mineralli ve pH seviyesi yüksek su tüketiminin hayati bir önem taşıdığını belirterek, “Bu özelliklere sahip suları tüketirseniz, böylece sadece sıvı ihtiyacınızı değil, mineral ihtiyacınızı da karşılamaya yardımcı olacaksınız” dedi.

Kavurucu yaz sıcaklarına denk gelen Ramazan ayında sağlıklı bir şekilde oruç tutmak büyük önem taşıyor.

Sahurda tüketeceğiniz besinlerin midenizde uzun süre kalması ve tok tutması için posalı besinler yemelisiniz. Posa tüketimini artırmak için çiğ sebzeler tüketebilir, tam tahıllı ekmekleri tercih edebilir, yaptığınız omletlere çeşitli sebzeler ekleyebilirsiniz.

Sıcak havalarda, sağlık problemlerini önlemek için sıvı alınması gereklidir. Bu nedenle sahurda su, komposto, hafif tuzlu ayran, meyve suları, açık çay gibi içecekleri ağırlıklı olarak tüketin.

Oruç açıldıktan sonra kan şekerini bir anda yükseltmeyecek, sıvı içeren hafif bir öğün tercih edin ve 20-30 dakika dinlendiktan sonra ana yemeğe geçin.

Aşırı terleme ve sıvı kaybı sonucu oluşan elektrolit dengesizliğini ortadan kaldıran su, metabolizmanın hızlı çalışmasını sağlayarak kilo artışını da önlüyor.

Bu nedenle uzmanlar Ramazan ayını sağlıklı ve fit geçirmek için günde en az 8 hatta 10 bardak su içmek gerektiğine dikkat çekiyor!

Ramazan ayının sıcak yaz günlerine denk gelmesi nedeniyle aşırı terleme ile uzun süreli açlık sonucu vücutta sıvı kaybı oluşuyor ve mineral dengesi bozuluyor. Bunun sonucunda halsizlik veya tansiyonun yükselmesi gibi sağlık sorunları ortaya çıkıyor. Ayrıca hatalı beslenme sonucu alınan kilolar da cabası!

Diyabet hastalarının oruç tutması konusunda genel yasaklama ya da genel izinler yerine ‘hastaya özel’ kararlar verilmesi gerektiğinin altını çizen İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Halil Kutlu Erol’dan oruç tutması riskli olan diyabet hastalarını ve ramazanı nasıl geçirmeleri gerektiğini anlattı...

Kan şekeri sık sık normalin altına (<60-70 mg/dl) düşenler, hipoglisemilerini fark etmeyen hastalar, kan şekeri düzeyleri iyi ayarlanmamış hastalar, ramazan ayından hemen önceki dönemlerde diyabet koması atlatmış, hikâyesi olan hastalar, tip 1 diyabet hastaları, mide veya onikiparmak bağırsağında ülseri olanlar, kronik böbrek yetersizliği olan ve/veya diyaliz tedavisi gören hastalar, gebe diyabetliler, yalnız yaşayan diyabet hastaları, yaşlı diyabet hastaları oruç tutmaları yüksek risk taşıyan hastalar grubuna girer.

Beslenme ve Diyet Uzmanı Elif Karacanoğlu, ramazan ayında mutlaka sahura kalkılması gerektiğini ifade ederek, sahursuz tutulan orucun kilo aldırdığına dikkat çekti.

Yazılı açıklama yapan Beslenme ve Diyet Uzmanı Elif Karacanoğlu, “Ramazanın yaza denk gelmesiyle, oruçlu kalınan süre atıyor. Dolayısıyla sahurun önemi gittikçe artıyor. Hep söylediğimiz az ve sık beslenme için sahura kalkarak oruç tutmak ve uzun açlığı bir nebze olsun azaltmak, sağlığımız için çok önemli. Çünkü uzun süreli açlık kan şekerini düşürerek karaciğere ve mideye zarar verebiliyor. Tansiyonu ve şekeri etkiliyor. Bu nedenle mutlaka sahur yapılmalı” dedi.

Ramazan öncesi vücudun susuzluğa alıştırma çabasının yanlış olduğu, yöntemin ölümcül sonuçlara neden olabileceği bildirildi.

Selçuk Üniversitesi Selçuklu Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Rengin Elsürer Afşar, yaptığı açıklamada, sıcak ve uzun yaz günlerine denk gelen ramazan öncesi insanların kendilerince bazı hazırlıklar yaptığını söyledi.

Uzman tavsiyesiyle vatandaşların öğün azaltma ve farklı tekniklerle ramazana hazırlandığını ifade eden Afşar, bazı kişilerin de suyu azaltarak oruca hazırlanma yöntemine başvurduğunu dile getirdi.

Vücudu, suyu azaltarak oruca hazırlamanın tamamen yanlış bir yöntem olduğunu vurgulayan Afşar, şunları kaydetti:

Uzun yaz günlerinde tutulan oruç yüksek sıcakların da etkisiyle ağız kokusuna sebep oluyor ve kişilerin sosyal hayatlarını olumsuz yönde etkiliyor.

Diş Hekimi Senem Sucu, "Ağız kokusunu önlemek için iftardan sahura yediklerimize dikkat etmek gerekiyor. Maydanoz ve nane yemek gün boyunca ağız kokusunu engelleyeceği gibi mideyi ferahlatacaktır" dedi.

Türkiye'de her 5 kişiden birinde mide ekşimesi (reflü) olduğuna dikkatleri çeken Op. Dr. Murat Akaydın ise "Ramazan süresince reflüyü artıran gıdalardan, acı ve baharatlı yiyeceklerden, asitli içeceklerden ve kahveden özellikle kaçınılmalı" dedi.

Sahurda yemek yenildikten hemen sonra yatılması, devam eden mide ve ağız hareketleri nedeniyle, ağız içi asit dengesini bozarak bakteri üremesine sebep olurken reflüyü de tetikliyor.

Beslenme uzmanı Dr. Ender Saraç, ramazanda sağlıklı beslenmenin önemli olduğunu belirterek, ''Ramazanda kızartma, aşırı baharatlı ve acı, çiğ soğan ve sarımsak, fazla tuzlu ve yağlı şarküteriler, tekrar tekrar ısıtılmış yiyecekler, aşırı asitli içeceklerden kaçınılması gerekir'' dedi.

Saraç, yaptığı açıklamada, iftar ve sahur arasında 7–7,5 saatlik bir zaman dilim olduğu için bu dönemde yetersiz beslenmenin bazı sıkıntılar yarattığını söyledi.

Ramazanda sağlıklı ve dengeli beslenmenin önemine işaret eden Saraç, sözlerini şöyle sürdürdü: